دوره عمومی آموزش سوژه‌یابی، خبرنگاری و کوتاه‌نویسی

در دنیای امروز اذهان جستجوگر زیادی وجود دارند که لحظه به لحظه در پی کسب اطلاعات و اخبار تازه و جدید درباره موضوعات متنوع هستند و اصولا خبر در مقام پاسخگویی به پرسش‌های اذهان جستجوگر است. در عصر ارتباط خبر به یک محصول ارتباطی تاثیرگذار و هدایت کننده افکار عمومی تبدیل شده و همه از آن در جهت پیشبرد اهداف خود بهره‌گیری می‌کنند.

برخی کشورها که از سال‌ها قبل برای راه‌اندازی شبکه‌های خبری صوتی، تصویری و چاپی و مجازی سرمایه‌گذاری گزاف و سرسام‌آوری کرده‌اند، هدف هدایت افکار عمومی و بهره‌برداری از آن را دنبال می‌کنند.

در واقع اکنون چند کشور معدود با برخورداری از شبکه‌های وسیع خبری، با یک خبر یا گزارش موجی علیه مخالفان خود راه می‌اندازند و یا صدای مخالفان خود را با یک خبر و یا گزارش در یک محدوده خاص جغرافیایی حبس می‌کنند که در این خصوص می‌توان به هجمه‌های متعدد خبری رسانه‌های غرب علیه ایران اشاره کرد.

خبر یا یک جریان خبری می‌تواند در یک کشور یا جهان موجی به راه انداخته و یا موجی را آرام کند. خبر می تواند باعث خوشحالی یا سرور یک جامعه شده و یا می‌تواند جامعه‌ای را در غم و اندوه فرو ببرد. در این‌باره می‌توان به تیترهای شاخص و تاریخی ماندگاری چون 'شاه رفت'، 'امام آمد' و 'روح خدا به خدا پیوست' اشاره کرد.

قدر مسلم استفاده از خبر به عنوان یک ابزار مهم در هر یک از جهات یاد شده مستلزم فراگیری اصول و قوایدی است که در این دوره اختصارا و در حد نکات اولیه ولی اساسی خواهیم پرداخت.

در باب اهمیت یادگیری و آموزش فنی و علمی خبررسانی، این‌که آموزش اصول خبرنویسی، خبرنگاری و خبررسانی در دنیای امروز تا چقدر اهمیت دارد، باید از دو زاویه داخلی و خارجی به آن نگاه کرد.

از زاویه جایگاه ما در مقابل دنیای خارج باید به نتیجه یک تحقیق اشاره کرد که بر اساس آن هفتاد تا هشتاد درصد کل خبرهایی که در چرخه اطلاع‌رسانی جهانی مبادله می‌شود، به کشورهای توسعه یافته اختصاص دارد و به عبارتی جریان اطلاع‌رسانی در دنیای کنونی یکسویه است و شاید بتوان از این جریان نامتعادل به عنوان هجمه فرهنگی یاد کرد.

برای مقابله با این هجمه باید ابزار کار را شناسایی و سپس در مقام بدست آوردن آن ابزار و بکارگیری درست آن‌ها برائیم.

به طور قطع و یقین فناوری پیشرفته ارتباطی یکی از این ابزارهاست. این ابزار اکنون در حد قانع کننده و قابل قبولی در کشور ما مهیاست.

اما ابزار مهم دیگر در این خصوص برخورداری از علم اطلاع‌رسانی است که خبر و خبرنگاری از شاخه‌های اصلی آن بشمار می‌آیند.

گرچه یکی از راه‌های کسب این علم سال‌ها تجربه اندوزی است، ولی این شیوه باز فاصله ما را با کشورهای پیشرفته علوم ارتباطات به همان اندازه امروز نگه خواهند داشت، اما یادگیری اصولی و علمی، قطعا این فاصله را در مدت زمان کوتاه‌تری به حداقل می‌رساند.

در سال‌های اخیر بارها تکرار شده که در جامعه امروز، سوال‌هایی جدید مطرح می‌شود و برای پاسخ‌گویی به آن‌ها باید شیوه‌های جدید را برگزید. وسایل ارتباط جمعی اعم از پایگاه‌های اطلاع رسانی مجازی، روزنامه‌ها، شبکه‌های تصویری و صوتی و... از جمله این راه‌ها هستند که باید با نفوذ به لایه‌های درونی جامعه سوالات را کشف و راه‌های کسب پاسخ را نیز معرفی کنند.

امروزه صدها رسانه مجازی و تعاملی و روزنامه و مجله در کشور ما به کار نشر اطلاعات و اخبار مشغول‌ند که هر یک از آن‌ها با اهداف و انگیزه‌های خاص در پی تاثیرگذاری بر افکار عمومی هستند.

صرف نظر از خط و مشی و مرام، رسانه و کانال اطلاع‌رسانی‌ای موفق‌تر خواهد بود که علاوه بر برخورداری از فناوری پیشرفته، هم با اصول روزنامه‌نگاری و هم با شیوه درست و اصولی سوژه‌یابی، کوتاه‌نویسی و اطلاع‌رسانی آشنا باشد و بتواند آن‌ها را برای پیشرفت اهداف خود بکار گیرد.

سرفصل های آموزشی